ਸਭ ਰੰਗ

  •    ਸੋਚਾਂ ਦੇ ਸਿਰਨਾਵੇਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਪੁਸਤਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸਮਾਜਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਕਵਿਤਰੀ--ਬਲਵੀਰ ਕੌਰ ਢਿਲੋਂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਮੁਦਈ ਲੋਕ ਕਵੀ: ਚਿਰਾਗ ਦੀਨ ਦਾਮਨ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਸਮਾਜਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਗੀਤਕਾਰ - ਗੁਰਮਿੰਦਰ ਗੁਰੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਗੁਰ-ਇਤਿਹਾਸ ਚ ਵਿਪਰਵਾਦੀ ਮਿਲਾਵਟ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਗ਼ਦਰ ਲਹਿਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ ਕਵੀ-ਉਸਤਾਦ ਦਾਮਨ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਅਲਵਿਦਾ - ਜਗਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੱਸੋਵਾਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਪਾਂਧੀ ਦੀ 'ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ' / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਛੋਟੇ ਲੋਕ - ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸਿਰਜਣਹਾਰੀਆਂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਬਿਰਹਾ ਦੀ ਕਵਿਤਰੀ-ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਿੰਨਰ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਰਮਨ ਵਿਰਕ ਦੀ ਪੁਸਤਕ 'ਮੇਰਾ ਘਰ ਕਿਹੜਾ' / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਵਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵਾਲੀਆ ਦਾ ਨਾਵਲ 'ਤਨਖ਼ਾਹੀਏ ' / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਸਤਨਾਮ ਚੌਹਾਨ ਦੀ ਪੁਸਤਕ 'ਕਹੋ ਤਿਤਲੀਆਂ ਨੂੰ' / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਅੱਖਰ ਅੱਖਰ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ-ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਾੜਾ ਦੀ ਤੇਰੇ ਬਿਨ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸੜਕਸ਼ਾਪ ਸ਼ਾਇਰੀ - ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦੀ ਕਵਿਤਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਕਾਰਵਾਂ ਚਲਦਾ ਰਹੇ ਦੇ ਖਲੋਤੇ ਲੋਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਜੂਨ 84 ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਰਚੇਤਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਅਤੇ ਕੀਟ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ.ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਮੁਹੱਬਤੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਅਧੂਰੇ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ 'ਸਮਾਂ ਤੇ ਸੁਪਨੇ' / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਸੰਬਾਦ ਪੁਸਤਕ ਨਵੇਂ ਲੇਖਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਓਮ ਰਾਜੇਸ਼ ਪੁਰੀ ਸਦਾ ਲਈ ਰੁਖ਼ਸਤ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਸ਼ਰਨਜੀਤ ਬੈਂਸ ਦੀ ਪੁਸਤਕ - ਸੰਗੀਤਕ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਖ਼ਜਾਨਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸੋਹੀ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਨਿਪੱਤਰੇ ਰੁੱਖ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਡਾ.ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਰਾਇਣ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਮੁਹੱਬਤ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ‘‘ਤਰੇਲਾਂ ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ’’ ਰੁਮਾਂਸਵਾਦ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਹਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਤਰਲੋਚਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਜੋਂ ਭੂਮਿਕਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਨਾਵਲ ਜ਼ੀਨਤ -- ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਦਰਦ ਦੀ ਹੂਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਮੋਤੀ ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬੋਪਾਰਾਏ ਦੀ ਵਾਰਤਕ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਚੋਰ ਮੋਰੀਆਂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਪਰਮਵੀਰ ਜ਼ੀਰਾ ਦਾ ਪੁਸਤਕ ਪਰਵਾਜ਼ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਸੰਦੀਪ ਆਲਮ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਾਹ ਲੈਂਦੀ ਕਬਰਗਾਹ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਕਵਿਤਰੀ ਸੁਰਜੀਤ ਕੌਰ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਡਾ. ਸੋਨੀਆਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ 'ਧੁੰਦ' / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਵਿਅਕਤਿਵ ਦਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਸਮਾਜੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰੀਕਰਨ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਡਾ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਜੱਗੀ ਦੀ ਪੁਸਤਕ - ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਯੁਗੇ ਯੁਗੇ ਨਾਰੀ : ਇਸਤਰੀ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਦੋ ਤੇਰੀਆਂ ਦੋ ਮੇਰੀਆਂ - ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਡਾ.ਕਮਲੇਸ਼ ਉਪਲ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵਾਰਤਕ ਦੇ ਰੰਗ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਬਲਬੀਰ ਢਿੱਲੋਂ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸੋਚ ਦੀ ਪਰਵਾਜ਼ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਕਰਨ ਅਜਾਇਬ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਕੋਏ ਸਿੱਲ੍ਹੇ ਪੱਥਰਾਂ ਦੇ’ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਦਾਸਤਾਂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਮਨੁੱਖੀ ਸੋਚ ਦੀਆਂ ਤ੍ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ - ਪਾਰਲੇ ਪੁਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਜਾਦੂਗਰ ਕਹਾਣੀਕਾਰ - ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਕਜ਼ਾਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ - ਉਸਨੂੰ ਉਜਾੜਿਆਂ ਨੇ ਉਜਾੜਿਆ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਮਹਿਕਾਂ ਦਾ ਵਣਜਾਰਾ : ਜਗਦੇਵ ਸਿੰਘ ਜੱਸੋਵਾਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਤਿੜਕ ਰਹੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਅਤੇ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਵੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਾਸਤ, ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਕਲਾਵਾਂ ਦੀ ਤਿ੍ਰਵੈਣੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਕਾਠ ਦੀ ਰੋਟੀ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਬੁਤਘਾੜਾ:ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਸਮੁੰਦਰੋਂ ਪਾਰ ਤੇਰੇ ਨਾਲ’ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਮੁਹੱਬਤਾਂ ਦਾ ਵਣਜ਼ਾਰਾ : ਗਿੱਲ ਸੁਰਜੀਤ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਕੁਦਰਤ, ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰੁਮਾਂਸਵਾਦ ਦੀ ਕਵਿਤਰੀ ਡਾ ਰੰਜੂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਮਨ ਰੰਗੀਆਂ ਚਿੜੀਆਂ: ਵਿਸਮਾਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਰਾਜ ਲਾਲੀ ਬਟਾਲਾ ਦਾ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘‘ਲਾਲੀ’’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਡਾ ਰਤਨ ਸਿੰਘ ਜੱਗੀ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਬਾਣੀ ਪਾਠ ਤੇ ਵਿਆਖਿਆ ਸੱਚੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜ਼ਲੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ‘ਰਾਜ ਕਰੇਂਦੇ ਰਾਜਿਆ’ ਕਿਸਾਨੀ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਚਰਖ਼ੜੀ : ਸਮਾਜਿਕ ਚਿੰਤਵਾਂ ਦਾ ਗਲੋਟਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ‘ਕਾਲ਼ੀ ਮਿੱਟੀ ਲਾਲ ਲਹੂ’ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ : ਰੁਮਾਂਸਵਾਦ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਮੁਹੱਬਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ-‘‘ਚੰਨ ਅਜੇ ਦੂਰ ਹੈ’’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਾਸਤੀ ਗੀਤਕਾਰੀ ਦੇ ਭੂੀਸ਼ਮ ਪਿਤਾਮਾ : ਹਰਦੇਵ ਦਿਲਗੀਰ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਵਿਅੰਗ ਨਾਲ ਰੰਗੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗ਼ਜ਼ਲਗੋ: ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਤਸੱਵਰ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਪ੍ਰਭਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੰਘ ਸੋਹੀ ਦਾ ‘ਸੰਦਲੀ ਬਾਗ਼’ ਗੀਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਬਹੁਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗਿਆ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਪ੍ਰਭਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੰਘ ਸੋਹੀ ਦਾ ‘ਸੰਦਲੀ ਬਾਗ਼’ ਗੀਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਬਹੁਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗਿਆ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਡਾ ਰਤਨ ਸਿੰਘ ਜੱਗੀ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪੁਸਤਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ‘ਕਿਤੇ ਉਹ ਨਾ ਹੋਵੇ’ - ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਦਾ ਪੁਲੰਦਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ‘ਸਹਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰਕਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਅਰਜ਼ਪ੍ਰੀਤ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਸੁਰਮੇ ਦੇ ਦਾਗ਼’ ਮੁਹੱਬਤ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਹਰਦਮ ਮਾਨ ਦਾ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਅੱਖਰ’ ਲੋਕਾਈ ਦੇ ਦਰਦ ਦੀ ਦਾਸਤਾਂ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਡਾ.ਹਰਬੰਸ ਕੌਰ ਗਿੱਲ ਦਾ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਰੂੂਹ ਦੇ ਰੰਗ’ ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਜ਼ਾਹਿਦ ਇਕਬਾਲ ਦੀ ‘ਹੀਰ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟੀ ਸ਼ਿਅਰਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਡਾ.ਮੇਘਾ ਸਿੰਘ ਦੀ ‘ਸਮਕਾਲੀ ਦਿ੍ਰਸ਼ਟੀਕੋਣ-2012’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਗੁਰ ਤੀਰਥ ਸਾਈਕਲ ਯਾਤਰਾ : ਭਾਈ ਧੰਨਾ ਸਿੰਘ ਚਹਿਲ ਪਟਿਆਲਵੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਅਸ਼ੋਕ ਬਾਂਸਲ ਮਾਨਸਾ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ‘ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਫਰੋਲ ਜੋਗੀਆ’ ਗੀਤ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਖ਼ਜਾਨਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਲੇਖ )
  •    ਸੁਨੀਤਾ ਸੱਭਰਵਾਲ ਦਾ ‘ਕੁਝ ਹੋਰ ਸੁਣਾ ਸਨੀਤਾ’ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਸੁਰਜੀਤ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਤੇਰੀ ਰੰਗਸ਼ਾਲਾ’ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਰਹੱਸਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ‘ਨਕਸਲਵਾੜੀ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ’ ਪੁਸਤਕ ਲੋਕ ਹਿਤਾਂ ਦੀ ਪਹਿਰੇਦਾਰ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘#ਲਵੈਂਡਰ’ ਸਾਹਿਤਕ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਗੁਲਦਸਤਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਮੱਟੂ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਯਖ਼ ਰਾਤਾਂ ਪੋਹ ਦੀਆਂ’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਜਸਮੇਰ ਸਿੰਘ ਹੋਠੀ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ‘ਸਭੇ ਰੁਤੀ ਚੰਗੀਆ’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਗੁਰਭਜਨ ਗਿੱਲ ਦਾ ਰੁਬਾਈ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਜਲ ਕਣ’ ਮਾਨਵੀ ਹਿਤਾਂ ਦਾ ਪਹਿਰੇਦਾਰ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਜਸਵੀਰ ਸਿੰਘ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਦਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਦੋ ਕੱਪ ਚਾਹ’ ਪਰਵਾਸੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਕਹਾਣੀ ਪੰਜਾਬ ਰਸਾਲਾ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਜੀਦਗੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਕਮਲ ਬੰਗਾ ਸੈਕਰਾਮੈਂਟੋ ਦਾ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਨਵੀਂ-ਬੁਲਬੁਲ’ ਲੋਕਾਈ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਰਣਧੀਰ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਖ਼ਤ ਜੋ ਲਿਖਣੋ ਰਹਿ ਗਏ’: ਵਿਸਮਾਦੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਪੁਲੰਦਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ‘ਮਨਹੁ ਕੁਸੁਧਾ ਕਾਲੀਆ’ ਡੇਰਿਆਂ ਦੇ ਕੁਕਰਮਾ ਦਾ ਕੱਚਾ ਚਿੱਠਾ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਸਿਰੀ ਰਾਮ ਅਰਸ਼ ਦਾ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇਹਸਾਸ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ‘ਆ ਜਾ ਚਿੜੀਏ’ ਬਾਲ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਡਾ.ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਕੰਦੋਲਾ ਦੀ ‘ਵਿਗਿਅਨਕ ਤਰਕ’ ਨਵੇਕਲੀ ਪੁਸਤਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਡਾ. ਸਤਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ‘ਸਫਲ ਗ੍ਰਿਹਸਥ ਲਈ ਗੁਰਮਤਿ’ ਬਿਹਤਰੀਨ ਪੁਸਤਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਚੁੱਪ ਨਾ ਰਿਹਾ ਕਰ’ : ਮਾਨਸਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਦਵਿੰਦਰ ਬਾਂਸਲ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ ਸਵੈ ਦੀ ਪਰਿਕਰਮਾ’ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਤੇਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਨਜਾਨਾ ਦਾ ‘ਮਨ ਦੀ ਵੇਈਂ’ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ )
  •    ਬਰਫ਼ ‘ਚ ਉੱਗੇ ਅਮਲਤਾਸ ਪੁਸਤਕ : ਵਿਰਾਸਤ ਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੋਢੀ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਰਾਵਣ ਹੀ ਰਾਵਣ’ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਤੇਜਿੰਦਰ ਚੰਡਿਹੋਕ ਦਾ ‘ਤਾਂਘ ਮੁਹੱਬਤ ਦੀ’ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਿਹਿ ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਤੇ ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਸੁਮੇਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ‘ਵਿਦਰੋਹੀ ਬੋਲ’ ਪੁਸਤਕ ਜੁਝਾਰਵਾਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ਡਾ.ਸਰਬਜੀਤ ਕੰਗਣੀਵਾਲ ਦੀ ‘ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਖੱਬੀ ਲਹਿਰ (ਬਸਤੀਵਾਦ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਤੱਕ)’ ਖੋਜੀ ਪੁਸਤਕ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  •    ‘ਮੈਲਾਨਿਨ’ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ / ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ (ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖ )
  • ਸਮਾਜਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਗੀਤਕਾਰ - ਗੁਰਮਿੰਦਰ ਗੁਰੀ (ਲੇਖ )

    ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ   

    Email: ujagarsingh48@yahoo.com
    Cell: +91 94178 13072
    Address:
    India
    ਉਜਾਗਰ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ


    ਗੀਤ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਵਿੱਚ ਸਾਜਾਂ ਦਾ ਰੌਲਾ ਰੱਪਾ ਹੀ ਅੱਜ ਕਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਤਾਂ ਆਵਾਜ ਸਾਜਾਂ ਦੇ ਰਾਮ ਰੌਲੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਗਾਇਕ ਅਜਿਹੇ ਧੂਮ ਧੜੱਕੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨੱਚ ਟੱਪਕੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਸਰੋਤਿਆਂ ਦੇ ਪੱਲੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਬਹੁਤੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦੇ ਗੀਤ ਇਸ਼ਕ ਮੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਰੋਮਾਂਸ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਹੀ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਕੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗਾਣੇ ਸੁਣ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਗਾਇਕ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੇ ਗਾਉਣ ਲਈ ਸਾਫ ਸੁਥਰੇ ਤੇ ਸਮਾਜਕ ਗੀਤ ਲਿਖਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦਾਸ ਮਾਨ ,ੇ ਹਰਭਜਨ ਮਾਨ ਅਤੇ ਗੁਰਸੇਵਕ ਮਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਮੋਹਰੀ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗਾਇਕ ਹਨ ,ਜਿਹੜੇ ਖੁਦ ਹੀ ਆਪਣੇ ਗੀਤ ਲਿਖਕੇ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਗਾਇਕ ਦਾ ਨਾਂ ਜੁੜਿਆ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਆਪਣੇ ਲਿਖੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਅੰਦਾਜ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਬਾਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਵਪਾਰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ,ਨਾ ਹੀ ਪੈਸੇ ਲਈ ਲਿਖਦਾ ਤੇ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ,ਉਹਦਾ ਸ਼ੌਕ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਲਿਖਣ ਤੇ ਗਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਉਹ ਬੇਗਰਜ ਹੋ ਕੇ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ,ਆਪਸੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ,ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੀ ਸੇਵਾ,ਅਮੀਰੀ ਗਰੀਬੀ ਦਾ ਪਾੜਾ,ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਬਾਰੇ ਲਿਖਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਧੂਮ ਧੜੱਕੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਤੇ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਟੁੰਬਦਾ ਹੈ,ਇਸਤਰੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ਤੇ ਫਿਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆਂ ੁਸੂਬੇ ਦੇ ਸਕਾਰਮੈਂਟੋ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਆਪਣਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦਾ ਗਾਇਕ ਗੁਮਿੰਦਰ ਗੁਰੀ ਹੈ। ਗੁਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਕੇ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮਹਿਕ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ਬੂ ਲਟ ਲਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ,ਭਾਵੇਂ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਗੀਤ ਸਮਾਜਕ ਜਾਂ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਹੋਵੇ। ਉਸਦੇ ੇਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ,ਪਿੰਡ,ਸ਼ਹਿਰ,ਖੇਤਾਂ,ਹਲਟਾਂ,ਬਲਦਾਂ,ਟੱਲੀਆਂ,ਖੂਹਾਂ,ਟਿੰਡਾਂ,ਬੋਹੜਾਂ,ਟਾਹਲੀਆਂ,ਬੇਰੀਆਂ,ਕਾਵਾਂ,ਕਬੂਤਰਾਂ,ਊਠਾਂ,ਚੱਕੀ,ਮਾਂ,ਬਾਪ,ਭੈਣ,ਭਰਾਵਾਂ,ੋ ਦੋਸਤਾਂ ਮਿਤਰਾਂ,ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੀ ਝਲਕ ਸਾਫ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਗੁਰੀ ਨੂੰ ਸਾਫ ਸੁਥਰੀ ਤੇ ਸੱਚੀ ਸੁਚੀ ਗਾਇਕੀ ਦਾ ਗਾਇਕ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੂਬਹੂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤ੍ਰੂ ਉਹਨਾ ਵਿੱਚ ਬਨਾਵਟ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਦਿੰਦਾ। ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਜਿਲ੍ਹੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦਬੁਰਜੀ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਤੇ ਪਲੇ ਗੁਰੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਕਰਮਸਰ ਰਾੜਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਗੁਰਬਤ ਦਾ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਪੱਸ਼ਟ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਗਵਾਂਢੀ ਪਿੰਡ ਬਿਲਾਸਪੁਰ ਤੋਂ ਦਸਵੀਂ,ੇ ਕਰਮਸਰ ਰਾੜਾ ਸਾਹਿਬ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਬੀ ਐਸ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਾਰਮੇਸੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਸਫਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਛੱਡਕੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਜਦਾ ਹੋਇਆ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ 2000 ਵਿੱਚ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਗਿਆ। ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰੋਂ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਪਿਛਲੇ ਤੇਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੰਬਰਦਾਰ ਬਲਵੀਰ ਸਿੰਘ ਦਾ 2003 ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਸਾਇਆ ਉਠ ਜਾਣ ਤੇ ਸਾਰੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਉਸਦੇ ਸਿਰ ਆ ਪਈ। ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਗੀਤ ਲਿਖਣ ਤੇ ਗਾਉਣ ਦੀ ਚੇਟਕ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ।

    Photo
    ਗੁਰਮਿੰਦਰ ਗੁਰੀ
    ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗੀਤਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਐਲਬਮਾਂ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਤੀਜੀ ਐਲਬਮ- ਕਬੂਤਰ ਚੀਨੇ- ਵੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਐਲਬਮ-ਦਿਲ ਦੇ ਨੀ ਮਾੜੇ- 2009 ਵਿੱਚ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ ,ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ 10 ਗੀਤ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਐਲਬਮ 2010 ਵਿੱਚ-ਕਿੰਗ ਪੰਜਾਬੀ -ਆਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 8 ਗੀਤ ਹਨ। ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸੱਚ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ਤੇ ਗਾਇਕੀ ਦੇ ਮੁਖ ਤੌਰ ਤੇ ਚਾਰ ਹੀ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਾ ਸਮਾਜਕ ੁਬੁਰਾਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਘੁਣ ਵਾਂਗ ਖਾ ਲਿਆ ਹੈ । ਦੂਜਾ ਸਮਾਜਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ,ਤੀਜਾ ਵਿਸ਼ਾ ਰੋਮਾਂਸ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਗਾਇਆ ਹੈ ਜੋ ਬਿਲਕੁਲ ਹੀ ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਅਖੜਦਾ,ਕੋਈ ਨੰਗੇਜ ਨਹੀਂ । ਚੌਥਾ ਵਿਸ਼ਾ ਧਾਰਮਿਕ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਮੋਤੀ ਪ੍ਰੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਸ਼ਿਆਂ, ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਤੇ ਟਕੋਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਤੇ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ

    ਮੇਰੇ ਸੋਹਣੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ,

    ਆਓ ਰਲ ਕਰੋ ਦੁਆਵਾਂ,

    ਜਿਸਦੀ ਜਵਾਨੀ ਨੂੰ ਲੱਗੀਆਂ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬੁਰੀਆਂ ਬਲਾਵਾਂ,

    ------------------------------------------------------

    ਜਿਹੜਾ ਪਿਓ ਨੂੰ ਪਿਓ ਨਹੀਂ ਮੰਨ ਰਿਹਾ,ਉੜਾਅ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧੰਨ ਰਿਹਾ

    ਹੋਵੇ ਇੱਕ ਪਰ ਹੋਵੇ ਨੇਕ ਦਾਤਾ,ਇਹੋ ਦਾਤ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਮੰਗੀ ਸੀ

    ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਪੁਤ ਤੋਂ ਕੀ ਲੈਣਾ,ਰੱਬਾ ਮੈਨੂੰ ਧੀ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਚੰਗੀ ਸੀ।

    ------------------------------------------------------

    ਸੁੱਕ ਗਿਆ ਪਾਣੀ,ਸਾਡੇ ਖੂਹਾਂ ਚੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ,

    ਥਾਂ ਥਾਂ ਵਿਕਦਾ ਨਸ਼ਾ ਬੇਹਿਸਾਬ ਦਾ।

    ਨਸ਼ਿਆਂ ਨੇ ਖਾ ਲਏ ਸਾਡੇ ਗਭਰੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ।

    ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ ਵਰਗੀ ਸਮਾਜਕ ਬੁਰਾਈ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲੜਕੇ ਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗਾੜਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਤੇ ਕਟਾਖਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ

    ਜੇ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੱਢਾਂਗੇ ਤਾਂ ਛਾਵਾਂ ਕਿਥੋਂ ਲੱਭਣਗੀਆਂ

    ਜੇ ਅਸੀਂ ਧੀਆਂ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀਆਂ,ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਮਾਵਾਂ ਕਿਥੋਂ ਲਭਣਗੀਆਂ।

    ਇਸ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਸਦੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਪੱਸ਼ਟ ਦਿਸਦਾ ਹੈ-

    ਜਿਥੇ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਦਾ ਰਾਜ ਹੈ,ਧੀਆਂ ਦੀ ਇੱਜਤ ਲਗਦੀ ਦਾਵਾਂ ਤੇ

    ਜਿੱਥੇ ਪਿੰਡਾਂ ਉਤੇ ਪੈ ਗਿਆ ਹੁਣ,ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਪਰਛਾਵਾਂ

    ਜਿੱਥੇ ਦਿਸਣ ਨਾ ਕਿਕਰਾਂ ਟਾਹਲੀਆਂ ਨਾ ਬੋਹੜਾਂ ਦੀਆਂ ਛਾਵਾਂ।

    ਕਿਸਾਨੀ ਤੇ ਕਰਜੇ ਦੇ ਭਾਰ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ

    ਕਰਜ਼ਾ ਮੇਰੀਆਂ ਪੀੜਾਂ,ਮੇਰੀ ਕਿਸਮਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ,

    ਬ੍ਰੇਸ਼ਕ ਮੈਥੋਂ ਇੰਨਾ ਪੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ,ਪਰ ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਹਾਂ ਭੇਤੀ।

    ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਮਾਜਕ ਬੁਰਾਈਆ ਅਤੇ ਸਾਧਾਂ ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਖੰਡੀ ਤੇ ਢੋਂਗੀਆਂ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ।ਥਾਂ ਥਾਂ ਡੇਰੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ, ਮਾਨਸਕ ਤੌਰ ਤੇਂ ਆਰਥਕ ਮੰਦਹਾਲੀ ਕਰਕੇ ਭੱਟਕੇ ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਡੇਰਿਆਂ ਦੇ ਵਸ ਪੈ ਗਏ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਟਿਪਣੀ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ

    ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਪੱਕੀ,ਕੋਈ ਮਾਈ ਦਾ ਲਾਲ ਨਹੀਂ ਢਾਅ ਸਕਦਾ

    ਲÑੱਖ ਹੋ ਜਾਣ ਸਾਧ ਪਖੰਡੀ,ਪਰ ਕੋਈ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦਾ।

    ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਹਥਿਆਰ ਚਲਾਉਣੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲੇ

    Îਮਰਦੇ ਦਮ ਤੱਕ ਆਪਣੇ,ਹੱਕ ਲਈ ਲੜਦੇ ਰਹਾਂਗੇ

    ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ,ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹਾਂ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹਾਂਗੇ

    ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਦਿਆਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ

    ਬਾਪੂ ਦੇ ਜਿਉਂਦੇ ਹੁੰਦੇ,ਕਿੰਨਾ ਮੈਂ ਦਲੇਰ ਸੀ

    ਮੁੱਕਾ ਮਾਰ ਕੰਧ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਦਾ ਤੇੜ ਸੀ।

    ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋ ਰਹੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਤੇ ਵੀ ਉਹ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ । ਰੋਜਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਵਹੀਰਾਂ ਘੱਤਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਮੀਨਾ ਵੇਚਕੇ ਉਡਾਰੀਆਂ ਮਾਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਰਸੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਦਾ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ

    ਉਡ ਗਿਆ ਪ੍ਰਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਕਬੂਤਰ ਚੀਨੇ ਯਾਰ ਨਗੀਨੇ

    Êਪੜ੍ਹਦੇ ਨਾਲ ਜਮਾਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕਿੰਨੇ ਸਾਲ ਮਹੀਨੇ

    ਉਡ ਗਏ ਪ੍ਰਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਕਬੂਤਰ ਚੀਨੇ ਯਾਰ ਨਗੀਨੇ।

    Ê੍ਰਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਰੀਆਂ,ਗਰੀਬੀ ਬੇਰੋਜਗਾਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਤਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਲਿਖਦਾ ਹੈ-

    ਮੈਂ ਕੀਹਦੇ ਲਈ ਰੋਵਾਂ,ਤਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਨੇ,

    ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਅੰਨ੍ਹੀ ਮਾਂ ਮੇਰੀ,ਘਰ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਹੈ

    ੁਭੱਲ ਗਿਆ ਉਹ ਭਾਵੇਂ,ਪਰ ਮੇਰੇ ਉਹ ਕਰੀਬੀ ਹੈ।

    ਸਾਡਾ ਚਰਖਾ ਵੀ ਰੋ ਪੈਂਦਾ,ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੀ ਫੋਟੋ ਵੇਖਕੇ।

    Êਪ੍ਰਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਿਰਸੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਹੇਰਵੇ ਦਾ ਜਿਕਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਹੂਕ ਗੀਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦਾ ਹੈ-

    ਬ੍ਰੇਬੇ ਤੇਰੀ ਆਟੇ ਵਾਲੀ ਚੱਕੀ ਅੱਜ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਪ੍ਰਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ

    ਭਾਵੇਂ ਪ੍ਰਦੇਸੀ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ,ਪਰ ਮਨ ਰਹਿੰਦਾ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ

    ਨਾ ਭੁਲੀ ਪਿੰਡ ਦੀ ਜੂਹ,ਨਾ ਭੁਲ ਸਕਿਆ ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ

    ਨਾ ਭੁਲੇ ਮੇਰੇ ਭੈਣ ਭਰਾ ਨਾ ਭੁਲ ਸਕਿਆ,ਚੂੜੇ ਵਾਲੀਆਂ ਬਾਹਵਾਂ ਨੂੰ

    ਨਾ ਭੁਲੇ ਬਨੇਰੇ ਜਿਥੇ ਮਾਵਾਂ ਚੂਰੀ ਕੁੱਟ ਕੁੱਟ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਕਾਵਾਂ ਨੂੰ

    ਜਿਹੜੇ ਲੇਖਕ ਜਾਂ ਗਾਇਕ ਵਪਾਰਕ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਮਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾਵਾਂ ਸਵੱਛ,ਪਵਿਤਰ,ਸ਼ਪੱਸ਼ਟ,ਅਰਥ ਭਰਪੂਰ ਤੇ ਸਾਫ ਸੁਥਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਉਹ ਸਾਡੀ ਰੂਹ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ ,ਇਸ ਲਈ ਗੁਰੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੀਤ ਸਾਡੀ ਰੂਹ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਕੋਈ ਮੁਲੰਮਾਂ ਨਹੀਂ,ਬਨਾਵਟ ਨਹੀਂ, ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਸਿਰਜਣਾ ਕਰਨੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਨਹੀਂ। ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਗੀਤ ਅਰਥ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਬਹੁਤੇ ਗਾਇਕ ਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਸੁਰ ਤੇ ਤਾਲ ਮਿਲਾਉਣ ਲਈ ਗੈਰਵਾਜਬ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਸੁਰ ਤੇ ਤਾਲ ਤਾਂ ਮਿਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਪੰ੍ਰਤੂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੋਈ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਗੁਰੀ ਦੇ ਗੀਤ ਅਰਥਾਂ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰ ਹਨ,ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਤਾ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਹੀ ਅਰਥਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ-

    ਦੂਰ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਝੂਠ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਸੀ

    ਦੁਕਾਨ ਨੂੰ ਚਲਾÀੁਂਦਾ ਮੇਰਾ ਯਾਰ ਇੱਕ ਬੇਈਮਾਨ ਸੀ

    ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਸੀ ਦੁਕਾਨ ਉਹ ਸਿਖਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ

    ਮÎੁਹੱਬਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਚਦਾ ਸੀ ਉਹ ਮਿਲਾਕੇ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ

    ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹ ਲਿਖਦਾ ਹੈ

    ਖਬਰੇ ਕਿਧਰ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ ਮੇਰੇ ਪਿੰਡ ਤੇ ਸ਼ਹਿਰ

    ਮਿੱਠੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਭ ਬਣ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ

    ਪੁੱਤਰ ਵੰਡਣ ਜ਼ਮੀਨਾਂ,ਬਾਪੂ ਦੀਆਂ ਪੱਗਾਂ ਲਾਹਕੇ